Page 252 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

5.7 Hukuk Sisteminin Harici Geçerliliği Hakkında Daha Fazla Bilgi 233

lanabilirlik koşullarıdır. Bununla birlikte, ilkeler, “mülkiyet”, “evlilik” vb. sözcüklerden
ne pahasına olursa olsun kaçınarak karmaşık tanımlara doğrudan uygulanamazlar. Bu
nedenle kurumsal olgusal gerçekler, kurucu normlar (diğerlerinin yanı sıra, hukuki
vasıflandırma normları) ve ahlaki ilkeler birbirine bağlıdır.
Aşağıdaki örnek bağlantıyı açıklamaktadır:
a. Bir kurucu norm, mülk sahibi olmak için bazı koşullar öngörmektedir.
b. Mülk sahibi olmak, kurumsal bir olgusal gerçektir.
c. Bir ilke, mülkiyetin korunması gerektiğini şart koşmaktadır.
d. Bu ilkenin ve eşitlik ve özgürlük gibi değerlerle ilgili olarak diğer bazı ilkelerin
tartılması ve dengelenmesi, çeşitli davranış normlarının getirilmesine ve yorum-
lanmasına gerekçe oluşturmaktadır.

Kişi kurucu normları davranış normlarına indirgemeye çalışırsa, bu doğrultuda ya
hukuk ile ahlaki tartışma arasındaki bağlantıyı kesmeli ya da birçok ahlaki ilkeyi artık
kurumsal olgusal gerçeklerle bağlantılı olmayan yeni bir şekilde yeniden formüle etme-
lidir. Böyle bir reform programı devasa boyutta olacaktır ve amacının ne olacağı da net
olmayacaktır.

5.7 Hukuk Sisteminin Harici Geçerliliği Hakkında Daha Fazla Bilgi.
Yürürlükteki Hukukun Bir Bileşeni Olarak Eylem

5.7 Hukuk Sisteminin Harici Geçerliliği Hakkında Daha Fazla Bilgi
Yukarıdaki bölüm 5.6.3’te, toplumsal olarak yerleşik (ilk bakışa dayalı) bir hukuk sis-
teminin harici geçerliliğinin bazı “şeklî ölçütlerini”, normun içeriğiyle ilgili ölçütleri ele
aldım. Ancak ölçütlerden bazıları, başka şeylerle ilgilidir. Sadece normlar değil, bazı
eylemler de yürürlükteki hukukun bileşenleridir.
Bu nedenle yürürlükteki hukuk sistemi, üst düzeyde etkinliğe sahiptir. Etkinlik, hu-
kuki normlar ve eylemler arasındaki bir karşılıklılık meselesidir.
Bir eylem, kendi içinde, a) davranış ve b) niyet gibi birbiriyle ilişkili bileşenlerden
oluşan bir komplekstir; kişi, bir amacı gerçekleştirmek için hareket eder.
Yürürlükteki hukukla bağlantılı olarak, şu eylem türlerinin dikkate alınması gerekir:
(1) normların (örneğin mevzuat) kasıtlı olarak oluşturulması ve (2) bazı normların yü-
rürlükteki hukuk olduğu sonucunu destekleyen başka bir toplumsal uygulama.
Tüm toplumsal normların bazı eylemlerle bağlantısı vardır. Bununla birlikte, hukuki
normları oluşturan eylem, neredeyse her zaman özellikle karmaşıktır. Yürürlükteki
hukuk için bir tanım önerirken bu karmaşıklık vurgulanabilir.
Kasıtlı olarak oluşturulmuş bir normla ilgili olarak, bir normu yaratan eylemler ile
bu norma etkinlik kazandıran eylemler arasında bir ayrım yapılabilir.
a. Norm oluşturma eylemleri. Bunlar karmaşık komplekslerdir ve birçok insanın eyle-
mini de içerirler. Dolayısıyla bir yasama eylemi, örneğin bazı meclis üyeleri tarafın-
dan gerçekleştirilen çeşitli eylemlerden oluşan bir komplekstir. Bu meclis üyeleri;
mevzuat komitesi üyeleri, sorumlu bakan, kanun taslağı hakkında görüş bildiren ku-