Page 158 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

HUKUKİ ARGÜMANTASYON TEORİSİ

İkinci kural tartışma serbestisini düzenler ve üç alt gereklilikten olu-
şur:

(2) (a) Her kişi her iddiayı sorunsallaştırabilir.

(b) Her kişi her iddiayı tartışmaya açabilir.

(c) Her kişi tutumlarını, isteklerini ve gereksinimlerini ifade
edebilir.

(c), özellikle pratik söylemlerde önemlidir. Açıklık talebini dile ge-
tirir. Son olarak, üçüncü kuralın söylemleri baskılardan koruma görevi
vardır. Şöyle ki:
(3) Hiçbir konuşmacının (1)’de ve (2)’de belirtilen haklarını kul-
lanması, söylemin içinde veya dışında hâkim olan zorlama-
larla engellenemez.

(3)’ün bir söylem kuralı olup olmadığından şüphe duyulabilir. (3),
(1)’in ve (2)’nin yerine getirilmesinin koşulu olarak da görülebilir. Onun
özel bir statüsü olduğuna işaret etmek bu çalışma için yeterli olacaktır.

(1) – (3), söylemin ussallığı için en önemli koşulları tanımlamakta-
dır. Bu nedenle onlar “us kuralları” olarak adlandırılmalıdırlar.
Bu kuralları koymanın pek bir şey kazandırmayacağı düşünülebilir.
Bu kuralların tam olarak yerine getirilemeyeceği yukarıda zaten belirtil-
mişti. Bu yine de onların anlamsız olduklarını haklı çıkaracak bir itiraz
411
olarak görülemez. Bu kuralar, (1) yaklaşık olarak yerine getirilebilen
bir ideali, (2) söylem taraflarının haklarına ve olanaklarına getirilen

411 Az önce bahsedilenlere benzeyen kuralların gerçekte yerine getirilemeyeceğine
dair itiraz ve Kant’ın bu tür kuralların işlevi hakkındaki doğru değerlendirmeleri
için bkz. I. Kant, Kritik der reinen Vernunft, A 316 vd., B 373 vd.: “Çünkü bir
filozof için hiçbir şey, fikirlere göre doğru zamanı ayarlarken asla var olmayacak
olan, sözde çelişkili deneyimlere yapılan bayağı çağrıdan daha zararlı ve onursuz
olamaz.” Ayrıca “İkincisi hiçbir zaman gerçekleşemeyecek olsa da insanın ka-
nuni anayasasını mümkün olan en yüksek kusursuzluğa yaklaştırmak için bu
maksimleri bir arketip olarak ortaya koyan fikir yine de oldukça doğrudur”.

156