Page 234 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

HUKUKİ ARGÜMANTASYON TEORİSİ

79
Kısacası: Her kişinin her kuralı onaylayabilmesi gerekir. (5.1.2),
ussal kuralların ideal karakterini taşır.

Baier’in ilkesi, söylemde geçerli olan açıklık ve dürüstlük taleple-
riyle gerekçelendirilebilir. Bu ilke, (1.2)’nin somutlaştırılması olarak da
anlaşılabilir. Baier’in ilkesi, bir dizi kuralı gerekçelendirilemez sayarak
80
doğrudan dışlar:
(5.1.3) Her kural, açık ve genel olarak öğretilebilir olmalıdır.

4.5.2. Tarihsel Argüman
(5.1.1) – (5.1.3) de ussal bir uzlaşma garantisini henüz sunmaz.
(5.1.1), konuşmacının farklı normatif kanaatlerinin olduğunu varsay-
mamıza izin verir. (5.1.2), ussal kuralların ideal yönünü yansıtır. (5.1.3)
ise sadece nispeten az sayıdaki ahlaki kuralı dışarıda bırakır.

Her durumda ussal bir uzlaşmaya varılmasını sağlayacak bir yön-
temden söz etmek şimdilik mümkün değildir. Farklı görüşlerin ussal bir
uzlaşıya yönelmesi yönünde değişmesi ihtimalini arttıran bir usul en
azından olsaydı çok şey kazanılmış olurdu. Böyle bir usul, Habermas
tarafından, yine – ayrıntılarıyla ele alınmış bir biçimde – Lorenzen ve
Schwemmer tarafından, eleştirel bir oluşum programıyla gündeme ge-
81
tirilmiştir. Ahlaki kurallar sisteminin gelişimi, söylemin katılımcıları
tarafından böyle bir oluşumla anlaşılır. Gelişimin çeşitli aşamalarında,
rasyonel söylem koşullarının ne ölçüde yerine getirildiği bu şekilde be-
lirlenebilecektir. Bu gelişim sürecinde ortaya çıkmış olan ve pratik ar-
gümantasyonu halen belirleyen kurallar böylece eleştirilebilir hale ge-
lecektir. Bu suretle, aşağıdaki söylem kuralları formüle edilebilir:

(5.2.1) Konuşmacıların ahlaki görüşlerinin altında yatan ahlak
kuralları, eleştirel bir oluşumda tarihsel olarak sınan-
maya karşı koyabilmek zorundadır. Ahlaki bir kural,

79 Perelman’ın çok benzeyen talepleri için bkz. yukarıda S. 190.
80 Bkz. yukarıda S. 118 vd.
81 Bkz. yukarıda S. 159 vd., S. 175 vd.

232