Page 239 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

C. HUKUKİ ARGÜMANTASYON TEORİSİ

I. Genel Pratik Söylemin Özel Bir Şekli Olarak Hukuki
Söylem

1. Hukuki Tartışma Türleri
Hukuki tartışmanın pek çok farklı türü vardır. Hukuk bilimine özgü
1
(dogmatik) tartışma; hükme ilişkin müzakere; mahkeme huzurundaki
ihtilaf; yasama organlarında, meclis komisyonlarında ve meclis kurul-
larında hukuki soruları çözümleme; öğrencilerin, avukatların, kamu
veya serbest meslek avukatlarının aralarındaki hukuki tartışma ve med-
yada hukuki argümanlar kullanılarak yürütülen hukuki sorunlara ilişkin
çekişme arasında bir ayrım böylece yapılabilir.

Çok sayıda alt ayrımları olan bu tartışma türleri arasında çeşitli
farklar vardır. Yargısal müzakere ve onunla bağlantılı olan hükme iliş-
kin müzakere gibi bazı tartışmalar kurumsaldır. Bu, avukatlar arasın-
daki hukuki tartışmalara benzeyen diğer tartışmalarda söz konusu de-
ğildir. Bazı tartışma türlerinde amaç sınırlı bir süre içinde bir sonuca
ulaşmakken, hukuk bilimine özgü (dogmatik) tartışmalara benzeyen
bazı tartışma türlerinde zamansal bir sınır bulunmaz. Bazı tartışmalar
bağlayıcı kararlar alınmasına hizmet ederken; bazı tartışmalarda karar-
lar sadece tavsiye edilir, hazırlanır veya eleştirilir. Kararların kamusal
olarak tartışılmasında görüldüğü gibi bazı tartışma türlerinde hukuki ar-
gümanlardan genel pratik argümanlara geçiş yapmaya her zaman izin

1 Burada hukuk bilimine özgü (dogmatik) tartışma kavramı ya doğrudan gerçek
veya farazi hukuki vakaların çözümüyle ilgili olan ya da dogmatik önermelerin,
görüşlerin ve teorilerin en azından hukuki vakaların çözümüne ilişkin olarak ge-
rekçelendirildiği veya eleştirildiği kurumsal olarak yürütülen hukuki tartışmalar
olarak anlaşılmalıdır. Hukuk dogmatiği kavramı aşağıda ayrıntılı olarak ele alı-
nacaktır. Burada “dogmatik hukuk bilimi” olarak adlandırılan şeyi Ballweg, “Ju-
risprudenz” olarak ifade eder ve “hukuk bilimi” ifadesini Jurisprudenz’in analizi
ve teorisi ile sınırlar (Bu terminoloji için bkz. O. Ballweg, Rechtswissenschaft
und Jurisprudenz, Basel 1970, S. 7 vd., S. 90 vd., S. 123).

237