Page 245 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

HUKUKİ ARGÜMANTASYON TEORİSİ

edilmesinin işlevsel ve yapısal bir sistem teorisi aracılığıyla kavranabi-
leceğini iddia eden Luhmann’ın görüşlerinin ampirik olarak sınanması
13
anlamına gelir.
Ampirik çalışmaların doğruluk iddiasının hukuki gerekçelendirme
ve karar verme pratiği için kurucu olduğunu, yani Luhmann’ın bu tezi-
nin geçerli olmadığını, ortaya koyacağını varsaymak için ise birkaç ne-
den gösterilebilir.

En başta, bir kararın doğruluğu hakkında uzun ve yoğun tartışma-
ların yapıldığına ve katılımcılar tarafından doğru bir karar arayışı olarak
14
ele alınan hukuki tartışmaların var olduğuna işaret edilebilir. Sözge-
limi bir kararın hukuk literatüründe veya medyada tartışılmasının, bu
kararın doğruluğuna ilişkin bir tartışma olarak değerlendirilebileceğini
destekleyen bazı göstergeler de mevcuttur. Yargılama sürecinin ilgili
kişiyi “sorunun kaynağı olarak görüp toplumdan izole etme ve toplum-
15
sal düzeni onun onayından veya reddinden ayrı tutma” işlevi de ola-
bilir. Yargısal gerekçelendirme başka işlevleri de yerine getirebilir:
“Daha ziyade, rasyonel bir varlığa rasyonel bir şekilde muamele etmek,
yani menfaatlerini olumsuz yönde etkileyecek olan bir karara neden va-
16
rıldığını rasyonel bir varlık olarak ona gerekçeleriyle açıklamaktır.”
Luhmann’ın kendisi de “katılımcı olmayanların her şeyin yolunda git-
tiğine, hakikatin ve adaletin ciddi, samimi ve yoğun bir çabayla ortaya
çıkarıldığına ve gerektiğinde, kendilerinin de bu kurumun yardımıyla

13 Bkz. N. Luhmann, Legitimation durch Verfahren, S. 57 vd.; N. Luhmann,
Rechtssystem und Rechtsdogmatik, Stuttgart / Berlin / Köln / Mainz 1974, S. 15
vd.; N. Luhmann, Rechtssoziologie, Bd. 2, Reinbek 1972, S. 259 vd.
14 Bkz. Wieacker, Zur praktischen Leistung der Rechtsdogmatik, S. 330: “Mah-
keme heyetinin tarafsız müzakerelerinde veya hukukçular arasındaki bilimsel
tartışmalarda argümantasyon yapmak, tamamen uygulamaya ilişkin olan bir ha-
kikate ortak bir şekilde yaklaşmanın aracıdır.”
15 N. Luhmann, Legitimation durch Verfahren, S. 121.
16 J. Ladd, The Place of Practical Reason in Judicial Decision, in: Rational Deci-
sion, Nomos, Bd. 7, Ed.: C. J. Friedrich, New York 1964, S. 144. Gerekçenin
“ilgilileri ikna etmesi” gerektiğinden bahseden Müller için bkz. Fr. Müller, Ju-
ristische Methodik, S. 106 ve K. Larenz, Methodenlehre der Rechtswissenschaft,
S. 347, Dn. 83.

243