Page 99 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

GEREKÇELERİN YAZILMASI: HÂKİMLER İÇİN EL KİTABI

Bu tür ifadeler hepimizi cezbeder, abur cubur gibi her yerde karşımıza çıkarlar ve besleyici-
likten ziyade rahatlık vererek bizi baştan çıkarırlar. Daha sonra göreceğimiz üzere benzer
ifadeler, hukuki bir yazıyı, hukuki olduklarından kuşku edilecek kadar etkili bir şekilde
sömürgeleştirmiştir. Bununla birlikte bu tür ifadeler kolayca ortaya çıkarılır ve kolayca
kaldırılır.
Bu basmakalıp ifadelerle yakından ilişkili olan yaygın klişelerdir. George Orwell’in espri-
li ifadesi ikisini de hedef alır: “hazır ifadeler…” “kişinin beyninin bir kısmını uyuşturur”
[“Politics and the English Language” (“Siyaset ve İngiliz Dili”), içinde: Shooting an Elep-
hant and Other Essays (Bir Fili Vurmak ve Diğer Denemeler)]. Hukuk bu tür ifadelerle
doludur ve bunlar yalnızca yazarların değil okuyucuların da zihnini köreltir. Sorun sadece
hazır cümlelerin düşünceyi köreltmesi değil çoğu zaman düşüncesizliği gizlemeleri, yazarla-
rı ve okuyucuları bir şeylerin söylendiği yanılsamasına yönlendirmeleridir. Aşağıdaki yaygın
hataları göz önünde bulundurun:
• Yargılama hâkiminin öğrendiği
• Tüm hürmetimle (veya saygımla)
• Gerçeğin sesi
• Bir gerçeklik duygusu
İlk iki cümle genellikle alaycı gülümsemelere neden olur. Sonraki ikisi genellikle analiz
eksikliğini gizlemeye çalışır: Bir ifade doğru veya gerçek görünüyorsa (her ne anlama geli-
yorsa) nedenini açıklayın.
Klişeler sadece beyinleri hukuki ifadelerde köreltmekle kalmaz. Çoğumuz her günün bir
kısmını uyurgezerlik yaparak geçiririz ve bu tür ifadelerin düşüncenin yerini almasına izin
veririz. Ancak profesyonel yazarlardan aşağıdakilerden daha fazlasını beklemekteyiz:
• Son vermeyi başarmışlardır
• Devam etmeleri gerekir
• Pandora’nın kutusunu açar
• Ama bu, buzdağının sadece görünen kısmı
• Sadece zaman gösterecek
• Sonuç itibarıyla

Bazı klişeler ve basmakalıp ifadeler nispeten zararsızdır. Belki de körpe olmamaları sadece
masum uzun ömürlülüklerinin bir belirtisidir. Örneğin, “sadece zaman gösterecek” ifadesi,
derin anlamlı “gerçek, zamanın kızıdır” atasözünden kaynaklanmış olabilir. Öyle olsa bile
böyle yorgun bir ifadeye dayanmak, yaratıcı enerji harcamak istemeyen yorgun bir zihne
işaret eder. Diğer klişeler daha zararlıdır çünkü günümüz söyleminde virüsler gibi yayılırlar,
sadece yaratıcı düşünceyi engellemekle kalmaz onun yerine yumuşak fikirleri koyarlar. Yas
tutan bir kişi “son verebilir mi” ve “devam edebilir” mi ve etmeli midir?
Basmakalıp ifadeler ve klişeler, yalnızca yorgun kelimeler ve ifadeler ekledikleri için de-
ğil aynı zamanda taslak hazırlama sırasında, anlam ve amaç henüz tam olarak kontrol altına

80