Page 180 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 180

8.3 Bir Topluluğun Üyeleri Arasında Karşılıklı Beklentiler Kümesi   165

                         mantıksal-kavramsal döngüye (C n anayasası normatif olarak bağlayıcıdır, çünkü hu-
                         kuken geçerlidir) ya da alternatif olarak, daha yüksek haklı bulma gerekçelerine, yani
                         Kelsen’in  temel norm  ile kaçınmak  istediği  iki seçeneğe  doğru bir sonsuz gerileme
                         (“C n anayasası normatif olarak bağlayıcıdır, çünkü geçerliliğini tarihsel olarak önceki
                                                                                               26
                         C (n-1)  anayasasından  alır  vb.  şeklinde  sonsuza  kadar  devam  eder”)  ile  sonuçlanır.
                         Böyle bir hareketin bedeli, temel normun kendisinin norm/olgu eksenindeki tanımla-
                         namazlığı olarak ödenir ve aynı şey, Hart’ın tanıma kuralı veya hukuki analizin öz-
                         gönderimsel, kapalı ön koşulları altında hukuki geçerliliğin diğer nihai referansı için
                                    27
                         de geçerlidir.
                            Yine de hukuki teamülcülüğün, toplumsal kavramların ve kurumsal olguların seman-
                         tik kapatılma, öz-gönderimsellik ya da kendi kendine oluşum ölçütlerine bağlılık gös-
                         termesi gerekmez, ancak bazı sosyal olguların, yalnızca hukuken önemli olarak ortak
                         kabul görmesi ya da tanınması söz konusu ölçütlere bağlılığı gerektirecektir. Bu konu,
                         böyle bir kapalı, özerk bir normlar, değerler veya bilgi ögeleri sisteminin en nihai ölçüt-
                         leri ile ilgili olduğundan farklıdır. John Finnis’in Natural Law and Natural Rights (Do-
                         ğal Hukuk ve Doğal Haklar)  adlı eserinde savunduğu üzere, a priori, kendinden aşikâr
                                                28
                         temel değerlere dayanan hukuk ve sosyal etik fikri, etik veya hukuki hüküm için nihai
                         referans olarak alınmaları durumunda, herhangi bir dışsal hüküm ölçütü karşısında ka-
                         palı olarak tanımlanmalıdır. Benzer şekilde, bazı bilimsel ya da - söz gelimi - dinî otori-
                         telerin varsayımsal yanılmazlığı yoluyla epistemik belirsizliğin dışlandığı bir olası bilgi
                         sistemi,  sistemik  kapanma  ve  içsel  tutarlılık  koşullarını  iyi  bir  şekilde  karşılayabilir.
                         Böyle bir bilgi ya da değerler sisteminin nihai öncüllerinin durumu, kısır döngü veya
                         sonsuz gerileme (ya da her ikisi birden) ikilemine kurban gitmeksizin etkili bir biçimde
                         sorgulanamaz.
                            Sosyal  kavramların  ve  kurumsal  olguların  iddia  edilen  öz-gönderimselliği  burada
                         dikkate alınmazsa, Searle tarafından belirtilen diğer ölçütler bu göreve iyi uyuyor gibi
                         görünmektedir.


                         8.3  Bir Topluluğun Üyeleri Arasında Karşılıklı Beklentiler Kümesi


                         8.3 Bir Topluluğun Üyeleri Arasında Karşılıklı Beklentiler Kümesi
                         Bir topluluğun üyeleri arasında karşılıklı beklentiler kümesi olarak teamüller fikri, Da-
                         vid Lewis’in yaygın şekilde etkili olan ve 1969 yılında yayınlanan Convention: A Philo-
                         sophical Study adlı kitabında temellendirilmiştir. Bu çalışmasında Lewis, bir teamülü
                         aşağıdaki şekilde tanımlamıştır :
                                                  29
                            Bir P popülasyonunun üyelerinin, tekrarlayan bir S durumunda fail söz konusu oldu-
                         ğunda, davranışlarındaki bir R düzenliliği, ancak ve ancak P’nin üyeleri arasında S’nin


                         26   Karşılaştırma için: Siltala, A Theory of Precedent (Emsal Karar Hakkında Bir Kuram), s. 213-214.
                         27   (Analitik)  hukuki  pozitivizm  kapsamında  hukukun  nihai  öncüllerinin  sorunlu  ontolojisi  ile  ilgili
                            olarak, Siltala, A Theory of Precedent, s. 229-231.
                         28   Finnis, Natural Law and Natural Rights.
                         29   Lewis, Convention, s. 78. Bu, bir teamülün nihai tanımıdır. İlk sürümler, kitabın önceki bölümle-
                            rinde sunulmuştur.
   175   176   177   178   179   180   181   182   183   184   185