Page 244 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

Bölüm 12
Ara

12.1 Jerzy Wróblewski’nin Yargısal Karar Vermenin Üç İdeolojisi ve
Kaarle Makkonen’in Hukuki Karar Vermenin Üç Durumu ile
Karşıtlık Gösteren Hukuki Analizin On Çerçevesi

12.1 Jerzy Wróblewski’nin Yargısal Karar Vermenin Üç İdeolojisi ve Kaarle Makkonen’in …
Yukarıda açıklanan hukukun nasıl anlamlandırılacağı ve yorumlanacağına ilişkin dokuz
artı bir hukuki analiz çerçevesi, hukuki argümantasyon konularında kısa bir özet sun-
1
maktadır. Her bir çerçeve, Frege’nin semantik anlayışındaki doğruluk değeri (referans)
ve anlam-içeriği (anlam) olarak tanımlanan hukuki bir ifadenin semantik niteliklerini
değerlendirmek için bir ölçüte ya da bir dizi az ya da çok yakınsak ölçütlere bağlanır.
Carnap’ın semantik modelini takiben, ifadenin, sırasıyla kaplamından ve içleminden söz
edebiliriz. Hukuki analizin çerçeveleri ve buna karşılık gelen hukuki semantik ölçütleri
aşağıdaki gibidir:
(a) Bir Eşbiçimli Hukuk Kuramı: biri bir hukuk kuralının olgu açıklamasında verilen,
diğeri ise dünyada var olan karşılaştırılan iki olgu bağlamı arasında geçerli olduğu
düşünülen yapısal benzerliğin bir resim ilişkisi.
(b) Tutarlılık Hukuk Kuramı: karşılıklı eşleşme, mütekabil destek, ortak uyum, uyum-
suzluğun olmaması ve/veya aynı anlatı kalıbının içine sokulduğunda ve bir parçası
olarak yorumlandığında birbirleri karşısında paylaşılan eşleşim açılarından tanım-
landığı üzere, hukukun kurumsal ve kurumsal olmayan (yani toplumsal) öncüllerin-
den türetilen argümanların karşılıklı yakınsaması.
(c) Yeni Retorik/Toplumsal Onay: konuşmacının öznel düşünce inşası olarak tanımla-
nan hitap edilen evrensel kitlede hukuki argümantasyon sonuç ve yöntemlerinin
onaylanması veya onaylanmaması.
(d) Felsefi Pragmatizm/Sosyal Sonuççuluk: hukukun toplumdaki ekonomik veya diğer
dış etkileri; örneğin, hukukun ekonomik analizinin önerdiği gibi.
(e) Sübjektif Yorumlama/Yorumcu Hukuk Ekolü: hukuk metninden ve arkasındaki ha-
zırlık belgelerinden ya da bir emsal kararı desteklemek için gösterilen gerekçe teşkil

1 Dokuz artı bir (on değil) hukuki analiz çerçevesi; çünkü radikal, duruma özgü kararcılık, kanunun
anlamlandırılmasında ve yorumlanmasında herhangi bir hukuki nitelikli ölçütün etkisini reddet-
mektedir.