Page 34 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 34
1.6 Hukukun Semantiği: Rudolf Carnap’ın Kaplam ve İçlem Yöntemi 19
şey doğrudur”, “Bu sayfadaki ilk cümle doğrudur” veya “Burada doğruyu, tüm doğruyu
söyleyeceğime ve doğrulardan başka hiçbir şeyi söylemeyeceğime yemin ederim”. Aynı
şey gereksizci doğruluk kuramı ve Yalancı Paradoksu için de geçerlidir. Bir Giritli der
ki: “bütün Giritliler yalancıdır”. Bu iddia doğru mudur yoksa yanlış mı? Konuşan kişi
doğru mu söylüyor yoksa yalan mı söylüyor? Eğer doğruyu söylüyorsa o bir yalancıdır
ve eğer yalan söylüyorsa doğruyu söylüyordur. Böylece, iddia yanlışsa doğrudur ve eğer
doğru ise yanlıştır. Böyle bir durumda, “doğrudur” niteliği açıkça gereksiz ya da seman-
tik içerikten yoksun değildir ki bu, gereksizci argümanına aykırıdır.
Çalışmanın konusundaki tekabüliyet, tutarlılık ya da güvenilir ileri sürülebilirlik kav-
ramlarına dayanan geleneksel doğruluk kuramlarının tümü, dil bilimsel bir cümlenin,
iddianın ya da önermenin semantik değerlerine karar vermek için felsefi olarak sağlam
bir ölçüt ya da bir dizi yakınsak ölçüt sağlamayı amaçlamaktadır. Bu tür kuramlar doğal
olarak hukuk ve hukuki analiz alanına genişletilebilir ve bu da bir iddianın hukuk kura-
lının nasıl anlamlandırılacağı ve yorumlanacağı konusundaki kaplamının ve içleminin
nasıl değerlendirileceğine dair farklı duruşlara neden olabilir. Dahası, konuya, felsefi
açıdan daha az titiz olabilecek ancak yine de hukukun kurumsal öncüllerine ulaşabile-
cek başka yaklaşımlar da söz konusudur. Parlamenter kanun koyucunun ya da mahke-
menin bazı mevzuat maddeleri ya da bireysel bir emsal karar karşısında başlangıçtaki
tarihsel saiklerinin mümkün olduğunca gerçek bir şekilde geriye doğru izini sürmek,
hukuki bir bakış açısıyla iyi bir eşleşme bulacak kurumsal bir “doğruluk rejimi” örneği-
dir. Hukuki analiz çerçevelerine girmeden önce, kısaca hukukun semantiğinden bahset-
mek gerekir.
1.6 Hukukun Semantiği: Rudolf Carnap’ın Kaplam ve İçlem
Yöntemi
1.6 Hukukun Semantiği: Rudolf Carnap’ın Kaplam ve İçlem Yöntemi
Analitik bakış açısıyla dil bilimsel analiz, dil bilimsel bir ifadenin sentaks, semantik ve
pragmatiği üzerine odaklanan üç araştırma alanından oluşur.
Dilin sentaksı veya sentaks boyutu, bir dilde kullanılan işaretlere (alfabe veya diğer
temel bileşenler) ve dilsel anlatımlara (kelimeler veya cümleler) atıfta bulunarak dilin
mantıksal ya da tanımlayıcı dil bilgisini oluşturan kurallardan oluşur. Dilin mantıksal
(veya şekilsel, ideal, saf) sentaksı, mantıksal bir bakış açısından görüldüğü şekliyle dilin
gramer kurallarını ifade ederken, dilin tanımlayıcı sentaksı, aslında bazı dilsel topluluk-
59
larda kullanılmakta olan gramer kurallarını ifade etmektedir. Bu nedenle, dilin tanım-
layıcı sentaksının ele aldığı konular dilsel pragmatizme oldukça yakındır.
Semantik, dilin “sözcüklerini” (les mots) ya da dilsel ifadelerini ve dünyadaki “şeyle-
ri” (les choses) veya varlıkları ya da görüngüleri veyahut benzerlerini birbirine bağlayan
sarmal ilişkiyle ilgili olarak dilsel bir işaret ya da ifadeye atıfta bulunmak ve anlamlan-
dırmakla ilgilenir. Kelimeler ve şeyler arasındaki bağlantı, Michel Foucault tarafından
59 “Bir dilin mantıksal sentaks ile, o dilin dilsel şekillerinin şekilsel kuramını yani dil için geçerli olan
şekilsel kuralların, bu kuralları takip eden sonuçların gelişimi ile birlikte sistematik olarak ifade
edilmesini kastediyoruz.” Carnap, The Logical Syntax of Language, s. 1. Karşılaştırma için: Car-
nap, The Logical Syntax of Language, s. 1- 4, 6-7.
