Page 48 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

2.2 Erik Stenius’un Wittgenstein’ın Tractatus’u: Düşüncenin Ana Hatlarının Eleştirel Bir … 33

mantıksal oluşumu ve diğer yandan, dilin “sözcüklerinin” ve dünyadaki “şeylerin” dış
biçimlendirme yapısı olarak sonluluğun analitiği, aşağıdaki şekil ile tasvir edilebilir:

Dil Eşbiçimli Bir İlişki Dünya
a) Realitenin Mantıksal Oluşumu
İçsel Kategorik Yapılanma İçsel Kategorik Yapılanma
nesnelerin adları + yüklemler (İÇLEMSEL) nesneler (varlıklar, şeyler) +
+ aralarındaki mantıksal yüklemler (nitelikler, çeşitli
bağlantılar (= dilin mantıksal yerlerle ilişkiler) + nesnelerin
sentaksı) ve yüklemlerin kombinasyon-
ları (olgu bağlamları) (=
“olası dünyalar” semantiğin
temel ontolojisi)

b) Sonluluğun Analitiği
Dışsal Biçimlendirme Yapısı Dışsal Biçimlendirme Yapısı
olgular/dünyada geçerli olan KAPLAMSAL olgular/dünyada geçerli olan
olgu bağlamının açıklaması (= olgu bağlamları (= felsefi
mantıksal ve ampirik seman- epistemoloji)
tik)
Şekil 2.1 Dil ve dünya arasındaki ilişki: içsel kategorik yapıya ve dünyanın dışsal biçimlendirme yapı-
sına atıfta bulunarak realitenin mantıksal yapısı ve sonluluğun analitiği
Her ne kadar iki ayrı olgu bağlamı, içsel kategorik yapıları ve dışsal biçimlendirme
yapıları itibarıyla benzer olsa da bir ailenin üyeleri ve bir askerî birliğin askerleri şek-
lindeki aşağıdaki iki örneğin göstereceği üzere, maddi içerikleri yine de farklı olabilir.
24

2.2.2 Analiz Edilen Bir Olgu-Durumu Olarak Bir Hukuki Olgu-
Durumu
Erik Stenius, nesnelerin (varlıklar, şeyler) ve yüklemlerin (nitelikler, ilişkiler) farklı
kombinasyon kümeleri olarak analiz edilebileceği herhangi bir olgular veya olgu bağ-
25
lamları kümesini, bir eklemleme alanı olarak adlandırmaktadır. Bir eklemleme alanı,
belirli bir yorumlama anahtarı ışığında analiz edilen bir veya daha fazla olgu ya da olgu
bağlamından oluşan bir olgu-kompleksidir. Olgu-kompleksi, olgu-tanımlaması, olgu-
26
dizilimi ve olgu-durumu terimlerinin, Stenius’un özgün analizinde yer almayan, özel
olarak hukuki bir dünya görüşü havasını getirme eğiliminde olmalarına rağmen, yine de

24 Stenius, Wittgenstein’s Tractatus, s. 94.
25 Stenius, Wittgenstein’s Tractatus, s. 90. “... ‘Bir olguyu, farklı şekillerde analiz edilebilecek bir
‘alan’ olarak adlandıracağım. Atomik olması gerekmeyen bazı nesnelerin ve yüklemlerin, eklem-
leme alanı olarak adlandıracağım şeyin unsurları olarak görünecek şekilde analiz edilmiş bir alan.
O hâlde bir eklemleme alanına, (a) analiz edilen olgu, (b) analiz edildiği unsurlar sistemi dâhildir.
Bir ‘eklemleme alanı’, analiz edilen ‘bir olgu olarak dünya’dan ancak (1) olgu olarak dünyanın bel-
li bir kısmından fazlasını oluşturmaması ve (2) elementlerin ‘atomik’ olması gerekmemesi bakı-
mından farklılık gösterir.” Karşılaştırma için: Stenius, Wittgenstein’s Tractatus, s. 91 ve devamı.
26 Yorum şeması terimi de kullanılabilir.