Page 53 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

38 2. Hukukun Eşbiçimli Bir Kuramı: Karşılaştırılan İki Olgu-dizilimi Arasındaki Yapısal …

Finlandiya Miras Kanunu’na göre, baba Antti’nin (= a 3), iki kızı, Belle (= b 3) ve Ce-
cilia’nın (= c 3) her ikisi de ilk bakışta, ölen babalarının bıraktığı mal varlığından eşit pay
alma hakkına sahiptir. Ancak eldeki davada Belle (= b 3) babasından önce ölmüştü ve bu
yüzden mal varlığının tamamı Cecilia’ya (= c 3) gidecektir. Ayrıca Cecilia’nın iki oğlun-
dan biri, Esko (= e 3), Antti’den (= a 3) önce ölmüştü, ancak bunun değerlendirilen dava-
da hukuki miras düzeni üzerinde hiçbir etkisi yoktur. Benzer şekilde, mevzuatta verilen
bir olgu-tanımı ile dünyadaki olgu bağlamları arasındaki eşbiçimli bir ilişkinin daha
karmaşık bir analizi bile doğal olarak diğer hukuki olgu dizilimlerine genişletilebilir.
Örneğin, Wesley Newcomb Hohfeld tarafından bu tür kategorilerin hukuksal bağıntıları
ve hukuksal karşıtları olarak doğru şekilde analiz edildiği üzere hukuki mülkiyet kavra-
32
mını kapsayabilir.

2.3 Hukuki Eşbiçimliliğe Getirilen İki Gereklilik

2.3 Hukuki Eşbiçimliliğe Getirilen İki Gereklilik
İlgili iki olgu-dizilimi arasında eşbiçimli bir bağın varlığına ilişkin iki temel ön koşul
bulunmaktadır. Biri, seçilen eşbiçimliliğin anahtarının hukuki uygunluğu, diğeri ise ilgili
hukuk normunun kural/ilke nitelemesi ile ilgilidir.
Birincisi bakımından, eşbiçimliliğin anahtarının hukuki açıdan uygun olması gere-
kir. Hukuki uygunluk gerekliliği, ilgili hukuk sistemindeki kurumsal ve toplumsal hukuk
kaynaklarından destek alamayan sosyal, etik, politik veya dini türden bazı hususlarda
değil, söz konusu hukuk sisteminin normlarında yer alan iki olgu-dizilimi arasındaki
eşbiçimli resim ilişkisinin sabitlenmesi fikrini ifade eder. Sadece, bir hukuk normunun
olgu-diziliminin içsel kategorik yapısı ile dışsal biçimlendirme yapısı ve bunlara tekabül
eden dünyadaki olgu bağlamlarının olgu-tanımlaması arasında eşbiçimli bir ilişkinin
geçerli olması koşuluyla, eşbiçimliliğin etkilenmiş ilişkisi doğru şekilde hukuki olarak
nitelendirilebilir.
Hukuki eşbiçimlilik için öngörülen diğer gereklilik, ilgili hukuk normunun iç yapı-
sıyla ilgilidir. Biri hukuki bir normun olgu-tanımlamasında yer alan, diğeri dünyada
geçerli olması olası olan iki olgu bağlamı arasındaki eşbiçimli bir ilişki, ancak bir hukuk
kuralı altında gerçekleşebilir. Hukuki ilkelerin açık uçlu ve bağlamsal niteliği ve benzeri
hukuki standartlar nedeniyle, bunlar, söz konusu iki olgu-dizilimi arasında eşbiçimli bir
ilişkinin doğrulanması için gerekli olan karar türü bakımından sabit bir zemin sağlaya-
mazlar. Eşbiçimli bir ilişki, ancak, söz konusu hukuki ilkenin öncelikle açık ve yeterin-
ce belirgin semantik uygulama sınırlarına sahip bir hukuk kuralına dönüştürülmesi du-
rumunda mümkün olacaktır.
Kaarle Makkonen, hukuki ilkeler söz konusu olduğunda bile eşbiçimli bir durumun
mevcut olabileceğini yazmıştır. Makkonen’in bir hukuki ilkeye ilişkin tanımı, Ronald
33
Dworkin’in önerdiğinden yine de farklıdır ve sonraki hukuk literatüründe yaygın bir
şekilde kabul görmüştür. Makkonen, Zur Problematik der juridischen Entscheidung

32 Hohfeld, Fundamental Legal Conceptions as Applied in Judicial Reasoning (Yargısal Muhakemede
Uygulanan Temel Hukuki Kavramlar).
33 Makkonen, Zur Problematik der juridischen Entscheidung, s. 175-181.