Page 223 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 223
204 5. Yürürlükteki Hukuk Nedir?
Bu şekilde, bir kişi, bir ahlaki tartma eylemi gerçekleştirdiğinde doğru kabul edilen, nispeten
kesin olan iki tür çıkış noktasını kabul ediyorum: Birincisi, hangi belirli eylem türlerinin vb. ilk
bakışta ahlaki olarak zorunlu olduğuna dair nispeten kesin bilgiden oluşmaktadır. İkincisi, ne tür
normatif düzenlerin hukuki olarak geçerli olduğuna ve dolayısıyla ilk bakışta ahlaki olarak bağ-
layıcı olduğuna dair oldukça soyut bir bilgiden oluşmaktadır. Böyle soyut hareket noktalarını
kabul etmek, yukarıdaki bölüm 3.3.4’te yapılan varsayımlarla tutarlıdır.
E. Sonuç: Aşırı Düzeyde Ahlaka Aykırı Normatif Sistem Yürürlükteki Hukuk
Değildir
Eleştirmen, bir kurala uyma biçimindeki ilk bakışta ahlaki yükümlülüğün her zaman
kuralın içeriğine bağlı olduğunda ısrar edebilir. Bu nedenle bir otoritenin tek başına
ahlaki bir öneme sahip olduğunun varsayılmasını garip bulur. Öte yandan, bir hüküm
hukuken bağlayıcı olduğunda, içeriği ne olursa olsun ahlaki anlamda da ilk bakışta buna
uyulması gerektiğini iddia ediyoru. Yine de normatif bir sistemin bir bütün olarak hu-
kuki geçerliliğinin, içeriğinden tamamen bağımsız olmadığı kabul edilirse, bu varsayım
daha az tuhaf hâle gelir. Bölüm 5.8.2’de, aşırı derecede ahlaka aykırı bir normatif sis-
temin hukuken geçerli olmadığını tartışacağım. Bu görüş, tartışılan içerme tezine karşı
öne sürülen en çarpıcı karşıt örnekleri ortadan kaldırmaktadır, örneğin bir Pol-Pot “ka-
nununun” hükümleri, hiçbir şekilde yürürlükteki hukuk olmadıkları için ilk bakışta
ahlaki yükümlülükler oluşturmamıştır.
“Ahlaki”, “ilk bakışta” ve “yürürlükteki hukuk” gibi tüm ilgili terimlerin belirsizliği
nedeniyle eleştirmen artık birkaç olasılık arasından bir seçim yapabilir. Diğer şeylerin
yanı sıra aşağıdaki iki alternatiften birini seçebilir.
1. Aşırı derecede ahlaka aykırı bir normatif sistemin hukuken geçerli olmadığı varsa-
yımını reddedebilir. Bu kapsamda hukuki geçerliliğin yalnızca salt tanımlayıcı ölçüt-
lerini tanıyabilir. “Yürürlükteki hukuk” ifadesi, böyle bir yoruma izin verecek kadar
bulanıktır.
Bu durumda, yürürlükteki hukukun böyle bir “değer yargısından bağımsız” tanımı
olduğu varsayılsa bile herhangi bir yürürlükteki hukuk sistemine ait herhangi bir nor-
mun, “gerekliliğin” ilk bakışta zayıf fakat net bir şekilde ahlaki anlamında incelenmesi-
nin gerekli olduğu konusunda ısrar edilebilir.
Gerçekten de hukuki geçerliliğin her bir belirli ölçütünün (karşılaştırma için: bölüm
5.8.1 ve 5.8.2) yerine getirilmesinin, normatif bir sisteme (yine de zayıf olan) ilk bakışta
ahlaki bir zorunluluk yüklediği konusunda ısrar edilebilir.
2. Öte yandan eleştirmen, bir bütün olarak hukuki düzenin ilk bakışta ahlaki olarak
bağlayıcı olduğu önermesini kabul etse bile yasadışı bir adım attığımızı söyleyebilir.
Bu nedenle bu öncülün yalnızca her kanun hükmüne muhtemelen ilk bakışta uyul-
masının gerekli olduğuna (“gerekli”nin ahlaki anlamında) işaret ettiği konusunda ıs-
rarcı olabilir. Bu tür bir hükmün ilk bakışta ahlaki olarak bağlayıcı olduğu şeklindeki
daha güçlü sonuca varıldığını inkâr etmeye devam edecektir.
Ancak bu itiraz, “uyulmasının muhtemelen gerekli olduğu” fikrini ön varsaydığı için
belirsizdir. Bu kavramın mevcut bağlamda ne anlama geldiği açık değildir.