Page 225 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 225
206 5. Yürürlükteki Hukuk Nedir?
Tabii ki, yorumlama başka bir ilk bakışa dayalı kuralla sonuçlanabilir. Ancak bir hu-
kuk kuralının somut bir olaya uygulanmasına yönelik karar kesindir ve bu anlamda artık
ilk bakışa dayalı değildir. Karar bir eyleme yol açar ve bir eylem ilk bakışa dayalı ola-
maz. Dolayısıyla en ideal şekilde gerekçelendirilmiş bir karar, her yönüyle düşünülmüş
bir karaktere sahip olmalıdır. Her yönüyle düşünülmüş kanun bir idealleştirmedir. Pra-
tikte hiç kimse her şeyi düşünemez. Ancak yorumlanan hukuk, her yönüyle düşünülmüş
hukuka ne kadar yaklaşırsa, yorumlama o kadar iyi olur.
Bir hukuki söylem bazı hususları dikkate almayan şekilde tanımlanabileceği için
özel bir sorun ortaya çıkmaktadır. Elbette hâkim, ülke anayasasının yürürlükteki hukuk
olduğu varsayımının lehinde ve aleyhinde olan nedenleri dikkate alması gerekli değil-
dir; karşılaştırma için: yukarıdaki bölüm 3.3.5.
Dolayısıyla her yönüyle düşünülmüş hukuk;
a) Hukuki söylem ile ilgili olan her şeyin dikkate alındığı ve
b) Hukuki söylem için kurucu olan her şeyin doğru kabul edildiği en ideal şekilde
yapılan bir yorumlamanın ürünüdür.
“Yürürlükteki hukuk” kavramının kendisi muğlaktır. Yalnızca toplumsal olarak yer-
leşik, ilk bakışa dayalı hukuku değil, aynı zamanda her yönüyle düşünülmüş, en ideal
şekilde yorumlanmış hukuku da ifade eder.
Hukuki yorumlama ve onun sonucu olan yorumlanan hukuk ile ilgili olarak aşağıda-
kiler söylenebilir.
1. Yorumlayıcı tarafından yapılan ahlaki değerlendirmeler, toplumsal olarak yerleşik
hukukun yorumlamasına nüfuz eder ve etmelidir.
2. Aynı zamanda hukukçular, yorumlamanın sonucunun, diğer bir deyişle yorumlanan
hukukun, nedenlerin desteğine ihtiyaç duyduğunu ve dolayısıyla yukarıdaki 3. bö-
lümde geliştirilen anlamda rasyonel olması gerektiğini ön varsayarlar.
3. Değer yargılarından etkilenen hukuki yorumlama, yeni bir hukuk anlayışına ve hu-
kuki uygulamada değişikliğe neden olabilir.
4. Yine de yorumlamanın sonucu sıklıkla yürürlükteki hukuk olarak adlandırılır. Bu
anlamda, içeriklerini tam olarak belirtmek için yorumlamaya ihtiyaç duyulsa da zara-
rın uzaklığıyla ilgili bazı “yazılı olmayan” normlar (bölüm 3.1) yürürlükteki hukuk
olarak kabul edilebilir.
5.4.5 Her Yönüyle Düşünülmüş Hukuki Normlar ve Her Yönüyle
Düşünülmüş Ahlaki Normlar Arasındaki İlişki
Şimdi, her yönüyle düşünülmüş hukuki ve her yönüyle düşünülmüş ahlaki olan arasın-
daki ilişkiyle ilgili bir içerme tezi düşünülebilir:
(2) Eğer bir kişi (A) bir eylemle (H) ilgili olarak her yönüyle düşünülmüş hukuki bir
yükümlülük, özgürlük, talep vb.ne sahipse, o zaman, aynı içerikle ilgili her yönüy-
le düşünülmüş ahlaki bir yükümlülük, özgürlük, talep vb.ne de sahiptir.