Page 84 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 84
2.4 Tartma ve Dengeleme 65
deki çıkarı, yabancı devralanın/alacaklının iştiraki olmayan mülkün İsveç’e taşınmış
olması nedeniyle hakkını kaybetme riskini almama çıkarıyla rekabet etmektedir. Öne
sürülen nedenler birbiriyle tartılmalı ve daha sonra uluslararası ticaretin gelişmesi ve
çeşitli ülkeler arasında giderek daha yoğun hâle gelen ticari iş birliği dikkate alınmalı-
dır.” Yargıtay el koyma kararını bozmuştur.
Gerekçe, diğerlerinin yanı sıra, aşağıdaki ilkelerin tartılması ve dengelenmesi eyle-
minden oluşuyordu. (1) Yabancı devralanın/alacaklının katılımı olmaksızın İsveç’e
taşınmış bir mülk üzerinde yurt dışında edinilmiş bir hak, geçerliliği İsveç hukuk siste-
minin karmaşıklığında nispeten büyük bir artışa neden olacaksa, İsveç’te (ilk bakışta)
geçerli olmamalıdır. (2) Yabancı devralanın/alacaklının katılımı olmaksızın İsveç’e
taşınmış bir mülk üzerinde yurt dışında edinilmiş bir hak, geçerliliği yabancı alacaklının
hukuki güvenliğinde nispeten büyük bir artışa neden olacaksa İsveç’te (ilk bakışta)
geçerli olmalıdır. Eldeki davada Mahkeme, bu iki ilkeyi tartmış ve dengelemiştir. Başka
bir deyişle, mahkeme Alman hukuku uyarınca yapılan teminat transferinin İsveç’teki bu
tür davalarda tanınması gerektiği sonucuna varan bir muhakeme yapmıştır. Çünkü bu
tanıma, yabancı alacaklının hukuki güvenliğini göreli olarak büyük ölçüde artıracak ve
İsveç hukuk sisteminin karmaşıklığını yalnızca göreli olarak küçük ölçüde azaltacaktır.
Bu şekilde ilkelerin tartılmasını destekleyen nedenlerden biri, Almanya’daki teminat
transferinin İsveç’te tanınmasının farklı ülkeler arasındaki uluslararası ticaretin ve ticari
iş birliğinin gelişimini teşvik edeceği teziydi. Diğer nedenleri ortaya koymak zordur,
ancak Mahkeme İsveç’teki çağdaş hukuk kültürünü veya teknik olarak konuşmak gere-
kirse, hukuk paradigmasını karakterize eden hukuk kaynakları ve hukuk yöntemiyle
ilgili varsayımları şüphesiz dikkate almıştır (bkz. aşağıdaki bölüm 3.3.3).
Özetle, karar uluslararası ticaret ve ticari iş birliğinin önemli olduğunu iddia eden
ifadelerin yanı sıra, bu paradigmayı karakterize eden bazı varsayılan öncülleri içeren bir
dizi ifadeden türetilebilir. Ancak İsveç hukukunun yurt dışında edinilen hakları nasıl ele
alacağına karar veren tek etken uluslararası ticaret olmamalıdır. Örneğin yabancı ala-
caklının adil muamele görme talebi, devletler arası ilişkilerde mütekabiliyet ilkesi vb.
diğer ilke ve değerleri de dikkate almak gerekir.
Bu hususların çoğu kademelendirilebilir ve daha sonra karşılıklı olarak tartılabilir.
Bir tartma eylemi, aynı muhakeme zincirine dâhil olan diğer tüm tartma eylemlerine
bağlıdır. Örneğin yabancı alacaklının hukuki güvenliğinin İsveç hukuk sisteminin basit-
liğine karşı tartılması, İsveç hukuk sisteminin basitliğinin uluslararası ticaret ve ticari iş
birliğine karşı tartılmasına bağlıdır. Yahut özgürlüğün eşitliğe karşı tartılması, eşitliğin
kültürel ilerlemeye karşı tartılmasına bağlı olabilir. Sonuç olarak, birçok bileşenden
oluşan bir ilişki vardır. Her tartma durumu böyle bir ilişki ile karakterize edilir.
Her yönüyle düşünülmüş tipik bir ahlaki ifade bireysel bir durumla ilgilidir: kesin
olarak belirlenmiş bir kişi kesin olarak belirlenmiş bir eylemi (H) gerçekleştirmelidir
veya kesin olarak belirlenmiş bir nesne iyidir, vb. Burada kesinlik, bu durumun tüm
koşulların, tüm bağlamının dikkate alınması anlamına gelir.
Şimdi iki görüş arasında bir seçim yapılabilir.
1. Her durumun ahlaki olarak benzersiz olduğu, başka hiçbir durumda bulunmayan,
ilgili en az bir ahlaki koşulu içerdiği varsayılabilir. Böylelikle her ahlaki tartma du-
rumu “bağlamsal” (karşılaştırma için: Rentto 1988, 64 ve devamı) yani benzersiz