Page 184 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 184
HUKUKİ ARGÜMANTASYON TEORİSİ
Oysa onların ilgisi tarihsel değil, daha ziyade sistematik olarak mantık-
saldır. Bu yüzden, onların antik geleneğe ne kadar sadık kaldıkları soru-
498
sunu yanıtlamaktan bu noktada vazgeçilebilir.
499
Aşağıdaki açıklamalar Perelman’ın pratik argümantasyona ilişkin
savunulabilir bir teori oluşturmayı başarıp başaramadığı sorusuna odak-
lanır. Bu sorunun yanıtı, ussun pratik kullanıma ilişkin olan Perelman’ın
tezinin haklılığını bağlıdır.
1. Mantıksal (Geniş Anlamda) Bir Teori Olarak Argüman-
tasyon Teorisi
Bir argümantasyon teorisi, psikolojik bir teori olarak yürütülebilir.
Bu durumda, örneğin, belirli argümanların etkileri incelenebilir. Perel-
500
man ise bu olasılığı açıkça reddeder. Teorisini geniş anlamda mantık-
501
sal bir teori olarak kavrar. “Matematikçilerin argümantasyonunu ana-
liz ederek biçimsel mantık yasalarını inceleyen Gottlob Frege’yi takip
etmeyi seçtim. Filozofların, politikacıların, avukatların ve papazların ya-
zılarında bulunan iyi ve kötü, adil ve tercih edilebilir olana ilişkin gerek-
502
çelendirmelerini analiz etmeye başladım.” Bunu yaparken Perelman,
biçimsel mantığı yerinden etmez. Onu tamamlamak ister: “Yeni retorik,
biçimsel mantığı yerinden etmeyi ya da onun yerine geçmeyi değil, şim-
498 Perelman’ın retoriğin tarihine ilişkin değerlendirmesi için bkz. Ch. Perelman,
Les cadres sociaux de l’argumentation, in: Cahiers internationaux de sociologie
26 (1959), S. 127 vd.
499 Aşağıda, basitleştirmek amacıyla Perelman ve Olbrechts-Tyteca tarafından or-
taklaşa yazılan kitap söz konusu olduğunda dahi sadece Perelman’a atıfta bulu-
nulacaktır.
500 Ch. Perelman / L. Olbrechts-Tyteca, a.g.e., S. 12.
501 Bkz. Ch. Perelman / L. Olbrechts-Tyteca, a.g.e., S. 13. “Mantık” teriminin bu
şekildeki kullanımı nadir değildir. Örneğin bkz. K. R. Popper, Logik der For-
schung, S. 26.
502 Ch. Perelman, The New Rhetoric, in: Pragmatics of Natural Language, Ed.: Y.
Bar-Hillel, Dordrecht-Holland 1971, S. 145.
182