Page 28 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

HUKUKİ ARGÜMANTASYON TEORİSİ

Ancak sorun, bu bulgularla çözülmekten ziyade tanımlanmış ol-
maktadır. Mesele, değerlendirmelerin nerede ve ne ölçüde gerekli ol-
duğu, bu değerlendirmelerin hukuki yorumlama yöntemlerinin hukuk
dogmatiğinin önermeleriyle ve kavramlarıyla olan ilişkisinin nasıl be-
lirlenebileceği ve bu değerlendirmelerin rasyonel bir biçimde nasıl ge-
rekçelendirilebileceği veya meşru kılınabileceğidir.

Bu soruların cevaplanması teorik ve pratik açıdan büyük önem ta-
şımaktadır. Hukuk biliminin bilimsel karakteri hakkında karar vermek
de en azından buna bağlıdır. Bu konu, toplumsal uyuşmazlıkların yargı
kararlarıyla çözümlenmesinin meşrulaştırılması sorunu açısından da
kayda değer bir öneme sahiptir. Zira, mahkeme kararları değerlendir-
melere dayanıyorsa ve bu değerlendirmeler rasyonel olarak gerekçelen-
dirilemiyorsa; o zaman, birçok durumda fiilen mevcut bulunan normatif
27
kanaatler veya bir meslek grubunun kararları , bu türden ihtilaf çözüm-
lerinin daha fazla meşrulaştırılamayan veya meşrulaştırılabilir de olma-
yan temelini oluşturacaktır.

(1) Değerlendirmelerin nerede ve ne ölçüde gerekli olduğu, (2) bu
değerlendirmelerin “özellikle hukuki” olarak adlandırılabilecek argü-
manlarla ve hukuk dogmatiğiyle nasıl ilişkili olduğu ve (3) bu tür de-
ğerlendirmelerin rasyonel olarak gerekçelendirilip gerekçelendirileme-
yeceği soruları, bu kitabın giriş bölümünde peşinen cevaplanamaz.
Çünkü, bu araştırmanın konusunu da zaten bu sorular oluşturur.

Buna rağmen bu sorulardan bazıları hakkında kısa bir yorum yapıl-
masının nedeni, kolaylıkla ortaya çıkabilecek bazı yanlış anlamaları ön-
lemektir.

Hukuk biliminin değerlendirmeler olmaksızın yapılamayacağı tezi,
ister geçerli olduğu varsayılan normlar temelinde isterse dogmatik
önermelere veya emsal kararlara atıfta bulunarak nasıl hüküm verilmesi
gerektiği konusunda hiçbir şüphenin bulunmadığı davaların söz konusu

27 Bu durum en azından sadece meslekten hakimlerin görev yaptığı mahkemeler
için geçerlidir.

26