Page 35 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

G İ R İ Ş

olan hukuk biliminin bilimsel karakteri açısından arzu edilmez. Esa-
sında bu da bu sonuca varmamak için değil, artık başka yöntemler ara-
mak için bir nedendir.

2. Araştırmanın Fikri Temelleri

Modern etik tartışmasının, çağdaş dil felsefesinin ve gelişmekte
olan argümantasyon teorisinin birçok noktada yakınlaşan sonuçları göz
önüne alındığında böyle bir arayış, oldukça umut verici görünmektedir.
Bu çalışmanın amacı, bu alanlarda geliştirilen teorilerden bazılarını
eleştirel bir tartışmayla temel hukuki araştırmalar için özgün hale getir-
44
mektir.
Hukuki argümantasyon, yargılama ve hukuki tartışma gibi farklı
durumlarda gerçekleşen dilsel bir faaliyet olarak burada anlaşılmakta-
dır. Bu dilsel faaliyet, normatif ifadelerin doğruluğunun daha net bir
biçimde ifade edilmesiyle ilgilidir. Bu tür bir faaliyeti, “söylem” ve
özellikle de normatif ifadelerin doğruluğu ile ilgili olduğu için “pratik
söylem” olarak adlandırmak amaca uygun olacaktır. Hukuki söylem,
45
genel pratik söylemin özel bir türüdür.
Hukuki söylem çok değişik şekillerde ele alınabilir. Bu türden bir
bakış açısı ampirik, analitik veya normatif olabilir.

46
Belirli argümanların sıklığının, belirli konuşmacı gruplarının, ko-
nuşmanın durumuyla belirli argümanların kullanımı arasındaki korelas-
yonun, argümanların etkisinin, belirli argümanları kullanmadaki moti-
vasyonun veya belirli gruplarda hakim olan argümanların geçerliliğine

44 Dreier, İsveçli hukuk teorisyeni Ivar Agge’ye atıfla günümüz hukuk teorisini,
“ampirik ve dar anlamda hukuk bilimiyle ilgili olduğu sürece komşu bilimlere
özgü bilgileri teorik olarak inceleme görevi olan bir hudut karakolu disiplini”
olarak nitelendirir (R. Dreier, Was ist und wozu Allgemeine Rechtstheorie?, Tü-
bingen 1975, S. 21). Elinizdeki bu çalışma, bu görevin yerine getirilmesine kat-
kıda bulunmaya yönelik bir girişim olarak görülebilir.
45 Bu tezin gerekçelendirilmesi için bkz. aşağıda S. 239 vd.
46 Örneğin bkz. E. Eichenhofer, Frequenzanalytische Untersuchungen juristischer
Argumentation in: Rechtstheorie 5 (1974), S. 216 vd.

33